01Ee6dbee72575c322d7fce0d2ad68978cb60cb1

Raad van State: 'arboboete voor zorginstelling is onevenredig'

22 december 2016

Misschien wel de meest opzienbarende boetezaak over arbeidsomstandigheden van 2016 is het hoger beroep tegen de boete aan een grote zorginstelling. Niet alleen omdat de boete meer dan een ton bedroeg, maar ook door de wijze waarop de hoogste bestuursrechter de boete matigt. De gevolgen van deze uitspraak voor de praktijk zullen ook in het nieuwe jaar merkbaar zijn.

Boetezaak

Op het terrein van de stichting hadden twee werknemers panelen onder ramen van twee woonunits vervangen omdat die door vandalisme waren vernield. De werknemers gingen ervan uit dat er geen asbest in de betreffende woonunits aanwezig was. Achteraf bleken de panelen toch asbesthoudend.

Zoals we het afgelopen jaar ook in andere boetezaken hebben gezien merkt SZW die éne onjuiste veronderstelling aan als een reeks van overtredingen, met een torenhoge boete tot gevolg. Omdat de stichting veel werknemers in dienst heeft, legde SZW in dit geval een boete op van maar liefst € 100.800,-. In het boetebeleid van de minister is de hoogte van de boete namelijk afhankelijk gemaakt van het aantal werknemers. Hoe meer werknemers, hoe hoger de boete.

Nadat de stichting bot ving in bezwaar en beroep, stelde zij hoger beroep in bij de Raad van State. Die stelde vast dat de stichting een zwaar verwijt treft omdat het geen enkele inspanning had verricht om de overtredingen te voorkomen. Dit terwijl cliënten van de zorginstelling hadden gewaarschuwd dat mogelijk asbest aanwezig was op het terrein en de stichting desondanks zich niet nader had laten informeren en ook geen onderzoek had gedaan.

Toch matigde de Raad van State de boete met maar liefst 50% omdat meer werknemers bij een zorginstelling niet betekent dat hierdoor de draagkracht groter is. Daarbij komt dat in dit geval slechts twee werknemers bij de overtredingen waren betrokken, de beboete werkzaamheden niet behoren tot de kernactiviteiten van de stichting en er een grote hoeveelheid boetes is gecumuleerd. Bovendien zou de hoge boete ten koste gaan van de zorgverlening omdat de boete ten laste komt van de dienstverlening van de instelling.

Belang voor de praktijk en advies

Uit deze uitspraak blijkt dat bij de boeteoplegging moet worden gekeken naar alle omstandigheden van het geval. Ook als de overtredingen vast staan en zelfs als de werkgever een ernstig verwijt te maken valt, kunnen er toch omstandigheden aanwezig zijn die ertoe leiden dat een lagere boete passend en geboden is. Dat het bedrijf normaal gesproken geen asbestwerkzaamheden verricht, kan een belangrijke reden zijn om de boete te matigen. Dat is in 2016 door meerdere bestuursrechters bevestigd. Deze uitspraken kunnen werkgevers helpen om met succes de hoogte van een Arboboete aan te vechten. Het is dan wel van belang dat het beroep in het juiste jasje wordt gestoken.

Door: Jelle Bekke